بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت آیت الله جوادی آملی با سلام و احترام
سرانجام پس از سا‌ل‌ها تلاش علمی، کار تحقیق و نگارش و چاپ و انتشار کتاب هشتاد جلدی “تفسیر تسنیم” به پایان رسید و طی مراسمی، رونمایی شد و اثری بر آثار تفسیری اضافه شد.
اما لازم دانستم درباره چاپ ۸۰ جلد کتاب و سخنرانی حضرت‌عالی در مراسم رونمایی، دو نکته را به عرض برسانم:
۱ . در این اوضاع و احوال نابسامان اقتصادی و فشارهای سختی که به مردم وارد می‌شود، و خودتان بارها از آن گله مند بوده‌اید، بهتر نبود به جای چاپ آن، به نسخه نوری این کتاب، اکتفا می‌‌شد یا تلخیصی از آن را منتشر می‌کردید؟
چون اولاً: چاپ این هشتاد جلد کاغذی، هزینه سنگینی بر بیت المال تحمیل کرده و ثانیاً: اهل پژوهش و تحقیق قادر به خرید آن نیستند و اگر هم باشند مکان نگهداری آن را ندارند.
خلاصه، چاپ گسترده آن، در این شرایط علاوه بر اسراف، توجیه منطقی هم ندارد.
۲ . حضرت‌عالی در مراسم رونمایی از این کتاب فرمودید: “ما باید نظام امامت و امت را حفظ کنیم. وقتی نظام شاهنشاهی رفت و نظام امامت و امت آمد، پس همه باید بکوشیم امام فعلی‌مان را جانشین امام عصر بدانیم” و مهم تر این که گفته اید: “امام و مقام معظم رهبری این مسیر را زنده می کنند و فرمایشات ائمه را به ما می رسانند…”
اولاً : آیا شما که ۸۰ جلد کتاب تفسیر گفته و نوشته اید و عمری با فقه و قرآن و روایات سر و کار دارید؛ آیا باید نظرات ائمه را به حضرت رهبری برسانید یا ایشان به شما برسانند؟!
شاید منظور شما از فرمایشات ائمه(علیهم السلام) چیز دیگری است، که به ذهن بنده نیامده و نیاز به توضیح و تفسیر دیگر شما دارد.
ثانیاً: حضرت عالی در این سخنان، مطالبی درباره نظام “امت و امامت” فرموده‌اید، چه خوب بود اشاره ای به حقوق امت و مردم هم می داشتید، تا برداشت نشود در نظر شما وظیفه مردم فقط فرمان بردن است، حال آن که در نظام امت و امامت که در سخنان امیر مومنان علی (ع) به خوبی تبیین شده یک وظیفه دو طرفه است: “ایها الناس ان لی علیکم حقا و لکم علیِٓ حق” (نهج‌البلاغه، خطبه ۳۴) یعنی مردم همچون برده‌ها نیستند که هر چه حاکم گفت تبعیت کنند.
یکی از وظایف امام و حاکم این است که باید عدالت اجتماعی را رعایت کند و بیت‌المال را در راه صحیح و به نفع مردم مصرف کند: “و توفیر فئکم علیکم”. اگر نکرد باید به مردم پاسخگو باشد. و تا حاکم به وظایف خود عمل نکند، مردم نیز اهل عمل نخواهند بود: “فلیست تصلح الرعیه الا بصلاح ولاه”(خطبه ۲۱۶)
انتظار است که عالمان و مفسران و همه ما روحانیون از حقوق مردمان که ولی نعمت همگان می باشند، غافل نباشیم و نزد قادر متعال که “عالم بما فی الصدور” است سرافراز گردیم. و السلام علیکم و رحمت الله
حوزه علمیه قم
سید اصغر ناظم زاده قمی
۱۴ اسفند ۱۴۰۳